Tưa Lưỡi

Tưa lưỡi là hiện tượng bệnh lý khoang miệng không hiếm gặp ở trẻ sơ sinh. Mặc dù không phải là bệnh gây nguy hiểm trực tiếp đến tính mạng nhưng lại là nguyên nhân chính khiến trẻ quấy khóc, thậm chí bỏ bú và ăn. Vậy nguyên nhân của bệnh tưa lưỡi là gì? Dấu hiệu của bệnh như thế nào? Và làm thế nào để phòng và chữa bệnh? Cùng tìm hiểu ở trong các mục của bài viết dưới đây.

Tưa lưỡi là tình trạng nhiễm nấm Candida Albicans trên lưỡi và niêm mạc miệng, thường gặp ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Nấm Candida có thể phát triển quá mức do hệ miễn dịch chưa hoàn thiện hoặc do việc vệ sinh miệng không đảm bảo.

Giai đoạn thường gặp nhất của bệnh tưa lưỡi, phổ biến ở giai đoạn từ sơ sinh vài tháng tuổi đến khi trẻ 9 – 10 tuổi, thậm chí trẻ 15 tuổi cũng có thể mắc bệnh.Tưa lưỡi ở trẻ nhỏ thường không gây nguy hiểm nghiêm trọng nếu được phát hiện và điều trị kịp thời. Tuy nhiên, nếu không được điều trị, tưa lưỡi có thể gây ra nhiều vấn đề khác như:

• Khó khăn trong ăn uống: Trẻ bị tưa lưỡi thường cảm thấy đau khi bú hoặc ăn, dẫn đến việc quấy khóc, bú kém và giảm cân​.
• Lây lan và nhiễm trùng: Nếu không điều trị, nấm Candida có thể lây lan xuống thực quản, phổi và các bộ phận khác, gây ra các bệnh lý nghiêm trọng hơn như viêm phổi hoặc nhiễm trùng toàn thân.
• Suy giảm hệ miễn dịch: Tưa lưỡi có thể là dấu hiệu của hệ miễn dịch yếu. Trẻ bị tưa lưỡi thường xuyên cần được kiểm tra để phát hiện và điều trị kịp thời các bệnh lý liên quan đến hệ miễn dịch​.

Có 3 dấu hiệu cơ bản giúp ba mẹ nhận biết em bé đang gặp phải tình trạng tưa lưỡi:

• Mảng trắng trên lưỡi và niêm mạc miệng

Trên lưỡi hoặc niêm mạc miệng của trẻ xuất hiện các mảng trắng dày đặc, gây đau rát​. Biểu hiện phổ biến nhất đó là xuất hiện nhiều chấm trắng màu sữa hình thành ở đầu lưỡi, gờ họng và quanh niêm mạc má trong.

• Khó chịu khi bú hoặc ăn

Khi lớp nấm trắng bao phủ lên phần niêm mạc miệng bé sẽ có nhiều biểu hiện không bình thường như thường xuyên quấy khóc, bỏ bú, ăn uống kém, biếng ăn, khóc nhiều khi ăn hoặc bú. Nguyên nhân là do khi trẻ bị tưa lưỡi, lớp màng bao phủ toàn bộ bề mặt lưỡi khiến chúng gắn chặt vào niêm mạc, co cứng và vô cùng khó chịu làm mất vị giác của bé và khó khăn khi nuốt thức ăn.

• Nứt nẻ và chảy máu

Phần lớp màng trắng bám trên niêm mạc rất chặt và cứng đầu, vì vậy không thể loại bỏ chúng bằng cách chà sát hoặc cạo đi. Nếu không có kiến thức làm như vậy, sẽ dễ tiềm ẩn những nguy hiểm như bị chảy máu hoặc viêm nhiễm. Vì thế, phụ huynh cần tìm hiểu được cách điều trị đúng đắn và phù hợp nhất để đảm bảo sức khỏe của trẻ.

Theo các bác sĩ nha khoa, tình trạng tưa lưỡi ở trẻ nhỏ xuất phát từ 4 nguyên nhân chính, bao gồm:

• Hệ miễn dịch yếu: Trẻ sơ sinh có hệ miễn dịch chưa hoàn thiện, dễ bị nấm Candida tấn công​.
• Vệ sinh miệng kém: Không vệ sinh miệng đúng cách sau khi bú hoặc ăn uống làm cho nấm Candida phát triển​.
• Dùng kháng sinh: Sử dụng kháng sinh dài ngày có thể làm mất cân bằng vi khuẩn, tạo điều kiện cho nấm Candida phát triển.
• Các yếu tố từ mẹ: Nhiễm nấm âm đạo trong thai kỳ hoặc nhiễm nấm ở vùng ngực, núm vú khi cho con bú có thể lây nhiễm cho trẻ​.

Để phòng và ngăn ngừa tưa lưỡi, điều tốt nhất nên bắt đầu tạo 3 thói quen chăm sóc và vệ sinh răng sau cho bé:

• Vệ sinh miệng hàng ngày: Thực hiện vệ sinh miệng cho trẻ sau mỗi lần bú hoặc ăn uống​.
• Khám răng miệng định kỳ: Đưa trẻ đi khám răng miệng định kỳ để phát hiện sớm và điều trị kịp thời các vấn đề về nấm miệng.
• Duy trì chế độ ăn uống hợp lý: Bổ sung đủ dưỡng chất và vitamin để tăng cường hệ miễn dịch cho trẻ.

Đối với mẹ, lưu ý vệ sinh đầu vú trước và sau khi cho con bú, điều trị nhiễm nấm âm đạo và nấm núm vú kịp thời để tránh lây nhiễm cho trẻ.

Tưa lưỡi là tình trạng phổ biến ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ nhưng có thể được phòng ngừa và điều trị hiệu quả nếu phát hiện sớm. Việc duy trì vệ sinh miệng đúng cách và chăm sóc y tế kịp thời là rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe răng miệng của trẻ.