Nhiệt Miệng Trong Cổ Họng: Nguyên Nhân, Cách Xử Lý

Nhiệt miệng trong cổ họng là bệnh lý phổ biến, đặc trưng bởi các vết loét nhỏ, nông màu trắng hoặc vàng, xung quanh là màu đỏ. Vết loét thường gây đau nhức, khó chịu, gây khó nuốt, khó nói chuyện [1].

• Nguyên nhân gây nhiệt miệng trong họng là do thường xuyên ăn thực phẩm khô cứng, thức ăn quá cay hoặc nóng, chế độ ăn thiếu hụt vitamin, khoáng chất, sự thay đổi nội tiết tố hoặc các các bệnh về răng miệng, dạ dày [2].
• Tình trạng này nếu không được xử lý có thể gây suy nhược cơ thể, sút cân, áp xe vùng hạ họng, nấm họng, vỡ niêm mạc họng, tăng nguy cơ ung thư vòm họng [3].
• Để xử lý bạn có thể sử dụng nguyên liệu tự nhiên hoặc dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ [4].

Dấu hiệu nhiệt miệng trong cổ họng

Nhiệt miệng trong cổ họng, hay còn gọi là loét áp tơ, là một dạng bệnh lý khá phổ biến nhưng ít được chú ý hơn so với các triệu chứng của nhiệt miệng ở những khu vực khác trong miệng. Dấu hiệu chính của nhiệt miệng trong cổ họng bao gồm:

• Xuất hiện các vết loét nhỏ, nông, thường có màu đỏ xung quanh và phần trung tâm có thể là mủ vàng hoặc trắng. Khi vết loét vỡ ra, phần lõm sẽ xuất hiện và bờ loét sẽ cao lên, tạo cảm giác đau rát khi chạm vào.
• Những vết loét này có thể gây cảm giác đau nhức, đặc biệt là khi nuốt thức ăn, uống nước hoặc nói chuyện. Cảm giác đau có thể làm giảm sự thèm ăn và gây ra sự khó chịu trong sinh hoạt hàng ngày.
• Biểu hiện khác: Hôi miệng, có cảm giác buồn nôn, sốt cao, ớn lạnh, ho, ợ hơi và ợ chua thường xuyên, giọng nói bị biến đổi, có cảm giác bị vướng ở cổ họng. 

XEM THÊM: Bị Nhiệt Miệng Ở Má Trong Có Biểu Hiện Gì? Xử Lý Thế Nào?

Nguyên nhân gây nhiệt miệng trong cổ họng

Mặc dù nguyên nhân chính gây nhiệt miệng đau họng chưa được xác định, tuy nhiên các chuyên gia cho biết có một số yếu tố làm tăng nguy cơ gây bệnh như:

• Nuốt phải thức ăn khô hoặc cứng có thể gây trầy xước niêm mạc cổ họng. Những vết xước này tạo điều kiện cho vi khuẩn và virus xâm nhập và gây ra vết loét.
• Ăn thực phẩm có tính chất nóng hoặc cay có thể làm niêm mạc cổ họng trở nên nhạy cảm và dễ bị tổn thương. Sự kích thích này có thể dẫn đến sự hình thành các vết loét nhiệt miệng.
• Sự thiếu hụt các vitamin và khoáng chất, đặc biệt là vitamin B9, B12, C, D, sắt và kẽm, có thể làm suy yếu hệ miễn dịch và tăng nguy cơ bị loét niêm mạc. 
• Thói quen vệ sinh răng miệng không đầy đủ có thể dẫn đến sự phát triển của vi khuẩn và nấm trong khoang miệng, tăng nguy cơ kích ứng và tạo điều kiện cho vết loét phát triển.
• Những giai đoạn sinh lý đặc biệt như mang thai, cho con bú hoặc giai đoạn tiền mãn kinh thường gây ra sự thay đổi trong hệ thống nội tiết tố, ảnh hưởng đến hoạt động của hệ miễn dịch, gây nhiệt miệng trong cổ họng. 
• Các bệnh lý như viêm nha chu, viêm nướu, nhiễm vi khuẩn HP, viêm loét dạ dày tá tràng có thể làm tăng sự phát triển của vi khuẩn và virus trong khoang miệng, dẫn đến việc hình thành các vết loét nhiệt miệng.
• Một số loại thuốc như Diclofenac, Atenolol, Ibuprofen gây ra tác dụng phụ dẫn đến loét niêm mạc, tăng nguy cơ hình thành vết loét ở cổ họng.

Biến chứng có thể gặp khi viêm loét miệng họng

Khi bị nhiệt miệng trong cổ họng, các biến chứng có thể nghiêm trọng hơn so với tình trạng nhiệt miệng thông thường như:

• Suy nhược cơ thể và sụt cân: Những trường hợp bị viêm loét miệng họng thường gặp khó khăn trong việc ăn uống do cảm giác đau rát liên tục, khó nuốt. Lúc này cơ thể không nhận đủ chất dinh dưỡng gây sụt cân nhanh.
• Áp xe vùng hạ họng: Khi tình trạng nhiệt miệng trở nên nghiêm trọng và không được điều trị kịp thời, có thể phát triển thành áp xe ở vùng hạ họng. Áp xe là sự tích tụ của mủ do nhiễm trùng, gây đau đớn dữ dội, ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể.
• Nấm họng: Nhiệt miệng trong cổ họng có thể tạo điều kiện cho sự phát triển của nấm, dẫn đến nấm họng. Triệu chứng của nấm họng bao gồm ngứa cổ, ho kéo dài, và sự xuất hiện của đờm có màu xanh hoặc vàng, chảy nước mũi, sốt và lưỡi có lớp bẩn.
• Vỡ niêm mạc họng: Hiện tượng nhiệt miệng kéo dài khiến niêm mạc họng bị vỡ hoặc bong tróc. Sự tổn thương này không chỉ gây ra sự đau đớn mà còn dẫn đến tình trạng sưng, làm cho cổ họng trở nên nhạy cảm hơn. 
• Ung thư vòm họng: Một trong những biến chứng nguy hiểm của nhiệt miệng trong cổ họng là ung thư vòm họng. Các dấu hiệu cảnh báo có thể bao gồm sưng to ở vùng họng, đau họng kéo dài, ho có đờm, và lưỡi trắng. Mặc dù nguy cơ ung thư vòm họng là thấp, nhưng việc bỏ qua các triệu chứng kéo dài có thể dẫn đến phát triển của khối u ác tính.

THAM KHẢO: Nhiệt Miệng Thiếu Vitamin Gì? Cách Bổ Sung Đúng Và Hiệu Quả

Cách xử lý khi bị nhiệt miệng vòm họng 

Khi bị nhiệt miệng ở vòm họng, việc xử lý đúng cách không chỉ giúp giảm triệu chứng mà còn ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng. Tùy vào mức độ của bệnh và tình trạng của từng người mà biện pháp xử lý có thể khác nhau.

Dùng nguyên liệu tự nhiên tại nhà

Sử dụng các nguyên liệu tự nhiên như dầu dừa, mật ong, và giấm táo để chữa nhiệt miệng trong cổ họng là một phương pháp phổ biến và dễ thực hiện tại nhà, cho hiệu quả cao, đảm bảo an toàn.

Dầu dừa:

• Dầu dừa chứa axit lauric – một loại axit béo có đặc tính kháng khuẩn mạnh, giúp tiêu diệt vi khuẩn gây nhiễm trùng, ngăn ngừa viêm nhiễm nghiêm trọng.
• Bạn lấy một muỗng dầu dừa (khoảng 1 – 2 muỗng cà phê) và ngậm trong miệng khoảng 10 – 15 phút. Sau đó, nhổ dầu dừa ra và súc miệng lại với nước ấm. Thực hiện phương pháp này 2 – 3 lần mỗi ngày để làm giảm triệu chứng đau và hỗ trợ làm lành loét.

Mật ong:

• Mật ong có đặc tính kháng khuẩn và chống nấm mạnh mẽ, nhờ vào hydrogen peroxide và các hợp chất phenolic. Ngoài ra nguyên liệu này còn làm dịu cơn đau và thúc đẩy quá trình làm lành tổn thương.
• Bạn dùng bông gòn hoặc tăm bông để thoa một lớp mỏng mật ong nguyên chất lên vết loét trong cổ họng. Thực hiện mỗi ngày từ 2 – 3 lần và kiên trì đến khi tổn thương trong họng được cải thiện. 

Giấm táo:

• Giấm táo có thể giúp cân bằng pH trong miệng và cổ họng, cùng đặc tính kháng khuẩn, hỗ trợ điều trị nhiệt miệng trong cổ họng rất tốt. 
• Người bệnh pha 1 thìa giấm táo với một cốc nước ấm và súc miệng 2 – 3 lần mỗi ngày. Ngoài ra, nên kết hợp pha 1 thìa giấm táo cùng 1 thìa mật ong trong cốc nước ấm, uống từ từ để giảm đau họng, hỗ trợ lành vết nhiệt miệng.

CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM: Cách Hết Nhiệt Miệng Trong 1 Đêm Với Nguyên Liệu Tự Nhiên

Dùng thuốc Tây y

Khi bị nhiệt miệng trong cổ họng, việc sử dụng thuốc Tây y có thể giúp giảm đau, chống viêm và hỗ trợ làm lành vết loét hiệu quả. Tuy nhiên bạn chỉ nên sử dụng khi có sự chỉ định của bác sĩ chuyên khoa để tránh biến chứng nguy hiểm:

• Thuốc kháng nấm: Bao gồm Nystatin, Itraconazole, Fluconazole thường dùng trong trường hợp nhiệt miệng có dấu hiệu nhiễm nấm từ nhẹ đến nghiêm trọng. Loại thuốc này có tác dụng tiêu diệt nấm, ngăn ngừa nguy cơ gây nhiễm trùng.
• Thuốc kháng sinh: Được chỉ định trong trường hợp có bội nhiễm vi khuẩn kèm theo viêm loét hỗ trợ giảm đau nhức, khó chịu và chống lại nhiều loại vi khuẩn gây nhiệt miệng. Thuốc kháng sinh thường dùng nhất là Biseptol.
• Thuốc kháng viêm: Phổ biến có Prednisone, Colchicine giúp giảm viêm và sưng đau hiệu quả, thường được kê đơn trong trường hợp nhiệt miệng nặng hoặc kéo dài.
• Các loại kẽm, vitamin và sắt: Nếu nhiệt miệng thường xuyên do thiếu hụt dinh dưỡng, bạn có thể bổ sung thực phẩm chức năng có chứa vitamin B, C, kẽm và sắt để hỗ trợ tăng cường hệ miễn dịch và giúp làm lành vết loét. 

Cách phòng ngừa lở miệng trong họng

Dưới đây là một số biện pháp phòng ngừa lở miệng trong họng bạn nên chú ý áp dụng:

• Sử dụng nước súc miệng kháng khuẩn để làm sạch miệng và giảm nguy cơ vi khuẩn gây ra lở miệng.
• Đánh răng ít nhất hai lần mỗi ngày với loại kem đánh răng chứa fluoride, đặc biệt nên dùng thêm dụng cụ làm sạch lưỡi hoặc bàn chải đánh răng có thiết kế đặc biệt để loại bỏ vi khuẩn và tế bào chết trên lưỡi.
• Đảm bảo chế độ ăn uống của bạn giàu vitamin B, vitamin C, kẽm, và sắt để tăng cường sức khỏe niêm mạc miệng và hệ miễn dịch.
• Hạn chế ăn thực phẩm cay, chua hoặc quá nóng, vì chúng có thể kích thích niêm mạc miệng và gây ra lở miệng.
• Uống đủ nước hàng ngày giúp giữ cho miệng không bị khô và hỗ trợ quá trình tự làm lành của niêm mạc miệng.
• Đảm bảo rửa tay sạch sẽ trước khi ăn hoặc chạm vào mặt, đặc biệt là miệng. 

ĐỪNG BỎ QUA: Bị Nhiệt Miệng Nên Ăn Gì? Gợi Ý Thực Phẩm Tốt Nhất Từ Chuyên Gia

Nhiệt miệng trong cổ họng có thể gây ra sự khó chịu đáng kể và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống nên không được chủ quan. Hy vọng nội dung bài viết trên đây đã giúp bạn hiểu rõ nguyên nhân và triệu chứng của bệnh, từ đó áp dụng các phương pháp điều trị và phòng ngừa hiệu quả.